L300 incelemesinin bu üçüncü bölümünde denizaltı mukavim tekneleri hakkındaki deney çalışmalarında kullanılan söz konusu cisimlerin, tamamen eşdeğer ölçülere sahip haricî ve dahilî kemere yerleşimlerindeki d(E) "doğrusal-(Euler)" burkulma davranışlarının Calculix sonlu elemanlar çözücüsü ile elde edilen sonuçlarından bahsedilecektir.
İlk bölümde haricî kemereli yapının yük altındaki titreşim davranışları ve ikinci bölümde ise kemere yerleşimlerinin doğal frekans üzerindeki etkilerinden bahsedilmiş, ilâve olarak kullanılan her iki geometrinin ölçüleri verilmişti. L300 modelleri özel olarak hidrostatik yük altındayken vasatta ve kemereler arasında burkulmak üzere ölçülendirilmiş yapılardır.
Sonuçlar düşük sayılabilecek bir çözünürlükte, ikinci dereceden hem C3D20 hem de C3D20R elemanlarıyla tam düzenli örgü kullanılarak ve iki farklı sınır şartı için elde edilmiştir. Buradaki d(E) hesaplamalarda kullanılan CCX (2.15) çözücüsünün verdiği sonuçlar [Resim.1] üzerinde de görülebileceği üzere burkulma konumlarını ve dağılımlarını doğru bir şekilde verebilmiştir. Diğer taraftan elde edilen kritik burkulma yükleri kullanılan çözüm yönteminin tabiatı gereği beklendiği üzere deney sonuçlarının yaklaşık 3-3,5 katı(!) mertebesindedir.
Burkulma yükleri için gerçekçi değerlere ulaşabilmek ancak dO "doğrusal-Olmayan" yaklaşımlarla mümkün olabilirdi. Bununla birlikte d(E) yöntemi iki açıdan önemlidir: Öncelikle yapının burkulma davranışı hakkında hızlı bir çözüm üretebildiği için ve ikinci olarak da dO hesaplama yapabilmek için gerekli temel veriyi sağlayacak ilk safhayı oluşturduğu için.
Resim.1) Calculix CCX ile L300 için eşdeğer haricî ve dahilî kemere şartlarında elde edilen ilk burkulma modları. Her iki model için de düğüm sayısı 43.416 ve (C3D20 / C3D20R) eleman sayısı 7.632.
d(E) yaklaşımına göre daha yüksek örgü çözünürlüğü ve çok daha yüksek hesaplama sürelerine ihtiyaç gösteren dO hesaplama yöntemi ile elde edilen L300 sonuçlarından da müsait bir zamanda bahsedilebilir. Şimdilik burada bahsi geçen çalışmaya ait d(E) sonuçlarını özetlemek gerekirse:
1MPa tam hidrostatik yük altında C3D20 elemanlarıyla elde edilen ilk burkulma katsayısı değerleri Dış Kemere durumu için 28,0 ve İç Kemere durumu için ise 27,2 olmuştur. C3D20R elamanları ise sonuçlar sırasıyla 26,6 ve 25,9 olarak gerçekleşmiştir. Bu durumda kemere yerleşimleri ters fakat tamamen eşdeğer boyutlandırmaya sahip, dolayısıyla eşdeğer ağırlıktaki iki yapıdan kemeresi içte olan ~%3 daha erken burkulacaktır sonucu çıkabilir. Her halükârda, kullanılan yöntem sebebiyle bu sonuçlar gerçekçi değerlerden son derece uzak olduğu için dO hesaplamaların sonuçlarına göre bir değerlendirme yapmak daha mantıklı olur... |