Bütün gemiler karşıladıkları ihtiyaçlara bağlı olarak belli seyir sürâtlerine uygun şekilde tasarlanmaya çalışılırlar ve bu hedefe ulaşabilmek oldukça zorlu da olabilir. Örneğin Nakliye Gemileri; belli miktarda ve türde yükü, belli rotalarda, belli tek bir sürât için en düşük yakıt tüketiminde, asgarî işletme mâliyetiyle taşımak için tasarlanırlar ve böyle bir hedefe ulaşabilmek görece kolaydır.
Diğer taraftan, mesela Savaş Gemileri söz konusu olduğunda hedefler bulanıklaşır, izafî bir yapıya bürünür ve genellikle sonuca ulaşabilmek için bâzı fergâtler kaçınılmaz olur. Savaş gemileri sabit bir seyir sürâtine bağımlı olamazlar. Bu meseleye (mükemmel olmasa da) bir çözüm bulabilmek için çeşitli Bileşik Tahrik Sistemleri geliştirilmiştir.
Genel maksatlı bir Fırkateyn veya Muhrip azamî sürâtini yılda belki ancak birkaç saat kadar kullanır, geri kalanında ise çok daha düşük sürâtlerde seyir yapar. Bir DSH gemisi söz konusu olduğunda ise ağırlıklı görev seyir sürâti, özel ihtiyaçlar sebebiyle daha da aşağılarda gerçekleşecektir...
Burada konuyu daha iyi bir şekilde açıklayabilmek için gringo donanması tarafından kullanılmakta olan güncel genel maksat muhrip tasarımı olan DDG-51 sınıfı gemilere ait veriler kullanılacaktır. Neden bu gemi diye sorulacak olursa; 2013 itibârı ile mevcut geniş DDG-51 filosunun bütün seyirleri için elde edilmiş zamana göre seyir sürâti dağılımlarının kaydedilmiş, işlenmiş ve açık kaynaklarda yayınlanmış olması sebebiyledir.
Resim.1-2-3) DDG-51 gemi filosu için ölçülmüş seyir sürâti / seyir zamanı dağılmları. [1]
Burada üç farklı dağılım sunulmuştur ki ilki harekât bölgesine intikâl aşamasını, ikincisi harekât bölgesinde devriye aşamasını ve üçüncüsü de gemilerin toplam seyir sürelerinin dağılımlarını göstermektedir.
Görüldüğü gibi yukarıdaki renkli resimler konuyu o kadar iyi özetliyor ki daha fazla söze de pek gerek kalmıyor. Devamında aynı geminin direnç niteliklerini inceleyerek; tahrik ve sevk sistemlerinde tercih edilen çözümlerin ne seviyede etkin olduğu anlaşılmaya çalışılabilir...
♦ Kaynaklar1. Operational Ship Utilization Modeling of the DDG51 Class, 2013, T. Anderson, T - K. Gerhard - B. Sievenpiper
|