Bilhassa ikinci Dünya Savaşı döneminden sonra, çeşitli etkenlere bağlı olarak hızla yükselen hücumbot, korvet türü görece küçük donanma vasıtalarına yönelme eğilimlerinin, artan yüksek sürât talepleri ile de birleşmesi neticesinde, gemi mühendisliği camiasında yüksek sürâtli ve yuvarlak kesitli deplasman teknelerinin hidrodinamiği sahasında son derece kapsamlı çalışmalar yapılmaya başlanmıştı.
Daha öncesinden bahsedebilmek mümkün olsa da söz konusu çalışmaların önemli başlangıç noktası olarak; DTMB'de1 1959 itibarı ile "Temel Hidrodinamik Araştırma Programı" adıyla ile faaliyete sokulan çalışmanın bir bölümünü meydana getiren "Seri 64" tanımlamalı model deney araştırması gösterilebilir. Hemen akabinde ise diğer önde gelen denizci memleketler de kendi ihtiyaçlarına yönelik benzer ar-ge faaliyetlerine başladılar.
İşte bu yazının konusunu da söz konusu çalışmalardan biri olan ve 1960'ların ikinci yarısında İngiltere'de gerçekleştirilmeye başlanan, NPL olarak adlandırılan sistematik model deney araştırmaları oluşturmaktadır.
NPL ifadesi doğrudan çalışmanın gerçekleştirildiği "National Physical Laboratory"den alınmıştır. 1900 yılında temeli atılan bu kurum günümüzde hâlen faaliyetlerini sürdürmektedir, bununla birlikte o zamanlar içinde barındırdığı "Gemi Bölümü" daha sonra ayrılarak NMI2 adlı müstakil bir kuruma dönüştürülmüştü. 1985'de ise NMI, BSRA3 ile birleştirilmişti ki ortaya çıkan ve İngiliz derin devletinin bir organı olan bu yeni oluşum o günden bugüne maalesef ülkemiz üzerinde de büyük bir etkinlik tesis etmeyi başarmıştır ve ABD'nin NPS vasıtasıyla askerî bürokrasi üzerinde sağladığı hâkimiyetin bir benzerini, üniversiteler üzerinden adım adım ilerleyerek denizcilik bürokrasinin sivil kısmı üzerinde ustaca kurgulamıştır ki Türkiye üzerinde elde ettikleri (örtülü) güç seviyesi ne yazık ki bugün tarihî zirve noktasına ulaşmış durumdadır fakat bu hususlar yazının kapsamında değil...
NPL model serisinin gövdeleri, Froude sayısının 0,30-1,20 aralığında incelenmek için tasarlanmıştı. 1976'da seriye ilâve modeller de eklendi. Toplamda beş farklı Uzunluk/Genişlik oranında 32 farklı model üzerinde deneyler yapılmıştır. Temel gövde olan NPL-100A tanımlamalı modelin endazesi sayfadaki iki resim üzerinde görüldüğü gibidir. Ayrıntılı veriler, bu zamanda kolayca bulabileceğiniz [1] ve [2] üzerinde incelenebilir.
NPL serisine ait deney verileri muhtemelen bu sayfaya düşecek kişilerin büyük bölümü için dünyaya gelişlerinden çok önce gerçekleştirilmiş olsa dahi, iki temel açıdan hala önemini muhafaza etmektedir. İlk olarak bu tür gövde tasarımlarıyla ilgilenen gemi mühendisleri için açık kaynaklarla ulaşılabilen önemli bir temel kaynak oluşturmaktadır ve sakin su direnci yanında özellikle NPL temelli denizcilik, manevra ve hidrodinamik dengesizlik verileri değerli kabûl edilebilir.
İkinci uygulama sahası olarak ise HAD4 doğrulama çalışmaları için NPL sonuçlarının, konunun hemen yukarıda belirtilen muhtelif altbaşlıkları için kullanılabilir olmasıdır ki aslına bakılırsa buradaki giriş daha sonra takip etmesi muhtemel bu tür bâzı çalışmalara bir hazırlık amacıyladır denilebilir...
|